بيماري ام اس و علائم بروز آن

ام اس يك بيماري دستگاه عصبي مركزي است كه در آن پوشش محافظ اعصابي كه در اطراف مغز نخاع قرار گرفته است، تخريب مي شود كه اين موجب بروز طيف گسترده اي از علائم مانند از دست دادن كنترل عضلات، عدم هماهنگي بين آن ها و يا اختلالات بينايي مي شود. 

اگر شما نيز يكي از افراد مبتلا به ام اس هستيد يا نزديكاني داريد كه به اين بيماري مبتلا شده اند، توصيه مي كنيم كه با ما همراه باشيد تا به بررسي بيشتر بيماري ام اس و علائم بروز آن بپردازيم.

ام اس چه زماني اتفاق مي افتد؟
ام اس زماني اتفاق مي افتد كه سيستم ايمني بدن كه كار محافظت از كل بدن را به عهده دارد، به اشتباه دستور حمله به پوسته محافظتي سلول هاي عصبي در مغز و ستون فقرات را مي دهد. اين به معناي آن است كه سيستم ايمني بدن اشتباه مي كند. در اين حالت ارتباط بين دستورالعمل هاي مغز و بدن بر هم مي خورد و ديگر سيگنال هايي كه مغز ارسال مي كند به راحتي به اعضاي بدن منتقل نمي شود.

علائم ام اس
علائم و نشانه‌هاي ام اس ممكن است از فردي به فرد ديگر و در طول دوره بيماري بسته به محل رشته‌هاي عصبي آسيب‌ديده بسيار متفاوت باشد. علائم اغلب بر حركت افراد تأثير مي گذارد، كه عبارتند از :

-بي حسي يا ضعف در يك يا چند عضو از بدن كه معمولاً در يك سمت بدن در يك زمان رخ مي دهد، يا پاها دچار

حس شوك الكتريكي كه با حركات خاص گردن، به ويژه خم شدن گردن به سمت جلو (نشانه Lhermitte) رخ مي دهد.

-لرزش، عدم هماهنگي يا راه رفتن ناپايدار

-مشكلات بينايي نيز رايج هستند، از جمله :

از دست دادن جزئي يا كامل بينايي، معمولاً در يك چشم در يك زمان، اغلب با درد در حين حركت چشم
دوبيني طولاني مدت
تاري ديد
علائم بيماري ام اس
علائم مولتيپل اسكلروزيس ممكن است شامل موارد زير نيز باشد:

لكنت زبان
خستگي
سرگيجه
سوزن سوزن شدن يا درد در قسمت هايي از بدن شما
مشكلات در عملكرد جنسي، روده و مثانه
نشانه هاي ثانويه بيماري ام اس
علائم و نشانه هاي خطرناك تر بيماري ام اس زماني اتفاق مي افتد كه ميلين ها يا همان پوسته هاي محافظتي سلول هاي عصبي آسيب ببيند. اين علائم اگر زود تشخيص داده شوند، به كمك متخصص مغز و اعصاب و تاكتيك ها و داروهاي روانبخشي قابل كنترل خواهند بود. از بارزترين نشانه هاي ثانويه بيماري ام اس مي توان به موارد زير اشاره نمود:

افزايش ميزان دفع ادرار حتي در طول شب نيز كه مثانه به طور كامل تخليه نمي شود؛
يبوست بيش از حد؛
عدم هماهنگي در اعضاي بدن؛
مشكل يا تغييرات در نحوه راه رفتن؛
عدم حفظ تعادل در حالت ايستاده؛
سرگيجه دائم؛
تغييرات احساسي و حالت افسردگي، ترس بيهوده از عوامل ناشناخته و اضطراب (در اين مورد داروهايي مانند كورتيكواستروئيدها به كنترل اين احساسات كمك مي كنند)؛
حركات ناخواسته چشم و ديد دوگانه؛
احساس خستگي دائم به خصوص بعد از ظهرها؛
مشكلات گرما و خستگي هميشگي بدن (در حالت عادي بدن بعد از ورزش دچار خستگي مي شود اما با استراحت اين خستگي و گرما رفع مي شود، اما فرد مبتلا به ام اس حتي بعد از استراحت اين گرما را در بدن خود احساس خواهد كرد)؛
اسپاسم عضلاني و سفت شدن عضلات پا همراه با درد؛
بروز مشكلات جنسي كه در خانم ها به صورت خشكي واژن و در مردان با مشكلات نعوظ همراه است؛
مشكلات تلفظي (مانند مكث طولاني در تلفظ كلمات) و در موارد حادتر بيماري مشكل در بلعيدن غذا؛
بر هم خوردن تمركز؛
لرزش هاي شديد و خفيف بدن؛
كاهش عضلات و تراكم استخوان ها به دليل به مشكلاتي كه در راه رفتن ايجاد مي شود.
بيماري ام اس اشكال و انواع بسيار گسترده اي دارد و علائم و نشانه ها در افراد متفاوت است. بايد بتوانيد اين علائم را كنترل كنيد و به زندگي طبيعي خود بپردازيد.
چه عللي موجب بيماري ام اس مي گردد؟
علت مولتيپل اسكلروزيس ناشناخته است. اين يك بيماري خود ايمني در نظر گرفته مي شود كه در آن سيستم ايمني بدن به بافت هاي خود حمله مي كند. در مورد ام اس، اين نقص سيستم ايمني، ماده چربي را كه فيبرهاي عصبي مغز و نخاع (ميلين) را مي پوشاند و از آن محافظت مي كند، از بين مي روند.

ميلين را مي توان با پوشش عايق روي سيم هاي برق مقايسه كرد. هنگامي كه ميلين محافظ آسيب مي بيند و فيبر عصبي در معرض ديد قرار مي گيرد، ممكن است پيام هايي كه در طول آن رشته عصبي حركت مي كنند مسدود شوند.

مشخص نيست كه چرا ام اس در برخي افراد ايجاد مي شود و در برخي ديگر نه. به نظر مي رسد تركيبي از عوامل ژنتيكي و محيطي مسئول اين امر باشد.

ارتباط بين بيماري سندرم باليني و ام اس
اولين علائم و نشانه هاي بيماري ام اس بين 20 تا 40 سالگي مشاهده مي شود. علائم اين بيماري گاهي محو مي شود اما ممكن است تا دوباره پديدار شود. علائم و نشانه هاي اين بيماري در افراد مختلف متفاوت است و اين نشانه ها ممكن است با گذشت زمان بدتر شوند.

افرادي كه از پيش به بيماري سندرم باليني يا CIS دچار هستند، بيشتر در معرض خطر بيماري ام اس قرار دارند. بيماري سندرم باليني شروع سندرم ام اس است و دو نوع از اين بيماري وجود دارد:

تك دردي: در اين نوع بيماري، فقط يك درد خاص داريد.
چند دردي: در اين نوع بيماري بدن با چند نوع درد درگير مي باشد.
چه عواملي مي توانند خطر ابتلا به بيماري ام اس را افزايش دهند؟
اين عوامل ممكن است خطر ابتلا به ام اس را افزايش دهند :

سن
 ام اس ممكن است در هر سني رخ دهد، اما شروع آن معمولاً در حدود 20 و 40 سالگي رخ مي دهد. با اين حال، افراد جوانتر و مسن تر مي توانند تحت تأثير قرار گيرند.

ارتباط جنسي
 زنان دو تا سه برابر بيشتر از مردان در معرض ابتلا به ام اس عود كننده و فروكش كننده هستند.

سابقه خانوادگي
اگر يكي از والدين يا خواهر و برادر مبتلا به ام اس شوند، امكان ابتلا به اين بيماري در شما افزايش مي يابد.

عفونت هاي خاص
ويروس هاي مختلفي با بيماري ام اس مرتبط شده اند، از جمله اپشتين بار، ويروسي كه باعث مونونوكلئوز عفوني مي شود.

نژاد
افراد سفيدپوست، بيش تر در معرض ابتلا به ام اس هستند.

اقليم
ام اس در كشورهاي داراي آب و هواي معتدل، بسيار شايع است.

ويتامين D
داشتن سطوح پايين ويتامين D و قرار گرفتن كم در معرض نور خورشيد با خطر بيشتر ابتلا به ام اس مرتبط است.

برخي بيماري هاي خود ايمني
در صورت داشتن ساير اختلالات خودايمني مانند بيماري تيروئيد، كم خوني خطرناك، پسوريازيس، ديابت نوع 1 يا بيماري التهابي روده، خطر ابتلا به ام اس كمي بيشتر است.

سيگار كشيدن
سيگاري هايي كه يك رويداد اوليه از علائمي را تجربه مي كنند كه ممكن است نشانه ام اس باشد، احتمال بيشتري نسبت به غيرسيگاري ها براي ابتلا به ام اس عود كننده و فروكش كننده است را تجربه مي كنند.

چطور متوجه شويم كه در معرض بيماري سندرم باليني هستيم؟
با شناخت ارتباط بين سندرم باليني و ام اس، حال اين سوال پيش مي آيد كه چطور متوجه شويم كه در معرض سندرم باليني و در نهايت بيماري ام اس قرار داريم؟ از جمله نشانه هاي بيماري سندرم باليني كه بعدها مي تواند به ام اس ختم شود، عبارتند از:

نوع اول علائم مربوط به عصبي است كه چشم را به مغز ارتباط مي دهد. معمولاً بر روي يك چشم اثر مي گذارد و يا مي تواند هر دو چشم را درگير كند. در اين حالت بينايي تار و تيره مي شود و اجسام به صورت واضح ديده نمي شود. رنگ ها براي فرد زننده و آزاردهنده و خسته كننده مي شود. چشم ها به خصوص در زمان حركت دچار درد خواهند شد.
نوع دوم علائم معمولاً روي پاها اثر خواهد گذاشت. همين طور زماني كه سعي مي كند سر يا گردن خود را حركت دهيد، احساس شوك الكتريكي به شما دست خواهد داد. اين حالت شوك به سمت ستون فقرات يا دست و پاها در حركت خواهد بود.
اين دو علائم و نشانه هاي سندرم باليني مي باشند. البته بايد گفت كه لزوماً همه افرادي كه اين علائم را دارند مبتلا به ام اس نخواهند شد اما شانس ابتلا به ام اس با داشتن اين علائم بسيار افزايش خواهد يافت. اگر چنين علائم و نشانه هايي داريد و اين نشانه ها برايتان نگران كننده هستند، در اسرع وقت بايد به پزشك متخصص مغز و اعصاب مراجعه نماييد تا وي با نوشتن يك آزمايش ام آر آي از وجود اين بيماري آگاه شود.

نحوه تشخيص ام اس توسط متخصص مغز و اعصاب
براي تشخيص قطعي ام اس، هيچ آزمايشي وجود ندارد كه مستقيماً نشان دهد كه فرد به ام اس مبتلاست. در نتيجه متخصص مغز و اعصاب شروع به انجام آزمايش هايي مانند تست خون، آزمايش بر روي مفاصل كمر، ام آر آي (اسكن تصويري مغز) و دسته اي آزمايش هاي خاص كه نحوه پاسخگويي سيتم عصبي به محرك ها را ثبت مي كند.

راه هاي درمان بيماري ام اس
درمان بيماري ام اس براي بيماراني كه علائم خفيف دارند و نياز به درمان هاي پيشرفته ندارند، از راه هاي گوناگون انجام مي شود كه عبارتند از:

درمان از طريق فيزيوتراپي (انجام برخي حركات ورزشي براي افزايش تمركز بر روي كارهاي روزانه و از بين بردن ضعف پاها)؛
آرام سازي عضلات با استفاده از داروهايي مانند باكوفن و زانافكس براي رفع اسپاسم كه كمك مي كنند فرد به كارهاي روزمره خود برسد؛
خواب كافي
ورزش كافي براي افزايش قدرت و تعادل بدن (شنا، يوگا، پياده روي، تايچي و …)
كاهش دماي بدن با اجتناب از قرار گرفتن در معرض گرماي بيش از حد
تغذيه و توجه به عادات غذايي (تحقيقات نشان داده است كه ويتامين D براي افراد مبتلا به ام اس بسيار مفيد است)
كاهش استرس با كمك ورزش هايي مانند يوگا، تايچي، ماساژ، مديتيشن و …
منبع : https://drghorbanimoghadam.com/